วันประชากรโลก (World Population Day) เป็นวันสำคัญประจำปีในวันที่ 11 กรกฎาคม กำหนดขึ้นเพื่อให้เกิดความตระหนักในประเด็นปัญหาของประชากรโลก วันสำคัญนี้กำหนดขึ้นโดยคณะมนตรีประศาสน์การของสหประชาชาติว่าด้วยการพัฒนา[1] เมื่อ พ.ศ. 2532 เกิดจากแรงดลใจของสาธารณชนที่ให้ความสนใจใน “วันห้าพันล้าน” ซึ่งเป็นวันที่คาดการณ์ว่าประชากรของโลกจะมีจำนวนประชากรเพิ่มเป็น 5,000,000,000 (ห้าพันล้าน) คนในวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2530
ในวันฉลองครบรอบวันประชากรโลกห้าพันล้านคนปีที่ 20 เมื่อวันที่ 11 กรกฎาคม พ.ศ. 2550 ประมาณจำนวนประชากรของโลกได้ 6,727,551,263 คน ในปี พ.ศ. 2511 บรรดาผู้นำของโลกประกาศร่วมกันว่า บุคคลมีสิทธิ์พื้นฐานในการกำหนดจำนวนบุตรและระยะเวลาที่เหมาะสมในการมีบุตรได้อย่างเสรี 40 ปีต่อมา วิทยาการการคุมกำเนิดสมัยใหม่ก็ยังไม่สามารถกระจายให้บริการได้ทั่วถึงผู้คนทั้งหญิง ชายและเยาวชนได้ทั่วถึง
ใน วันประชากรโลก ปีนี้ ยังคงยืนยันสิทธิ์ในการมีบุตรในครอบครัวของประชาชน มีการส่งเสริมสนับสนุนกิจกรรมต่างๆ จัดงานและการให้ความรู้และข้อมูลข่าวสารที่จะให้สิทธิ์พื้นฐานดังกล่าวบรรลุความเป็นจริง – เพิ่มโอกาสให้ประชาชนที่เข้าถึงข้อมูลยากได้รับข้อมูลข่าวสารและการให้บริการที่จำเป็นในการวางแผนครอบครัว ผู้โดยเฉพาะประชาชนผู้ด้อยโอกาส และรวมไปถึงเด็กวัยรุ่น
เมื่อประชาชนรู้จักการวางแผนครอบครัว พวกเขาย่อมสามารถวางแผนชีวิตของตนได้ด้วย ครอบครัวย่อมรู้วิธีขจัดความยากจนได้มากขึ้น รู้จักวางแผนให้มารดาและเด็กมีสุขภาพและอนามัยดีขึ้นได้ด้วยเช่นกัน
มีประชากรมากกว่า 1,500 ล้านคนที่มีอายุอยู่ระหว่าง 20 และ 25 ปี กลุ่มชั่วคนรุ่นนี้นับว่าเป็นรุ่นเยาวชนที่มีจำนวนมากที่สุดอย่างไม่เคยเป็นมาก่อนและกำลังจะก้าวสู่ความเป็นผู้ใหญ่ที่คนสูงอายุในรุ่นของพวกเขานึกไม่ถึง โลกาภิวัตน์ การระบาดของโรคเอดส์ การสื่อสารอิเล็กทรอนิกส์สมัยใหม่และการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศของโลกมีผลทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่ไม่อาจแก้กลับคืนเหมือนเดิมได้
ฉากจำลองเหตุการณ์ขณะนี้มีสภาพของการผสมผสาน เมื่อกลุ่มเยาวชนแลกเปลี่ยนความคิด คุณค่า ดนตรีและสัญญลักษณ์ผ่านสื่อและเทคโนโลยีอีเล็กทรอนิกส์กันอย่างสะดวกรวดเร็ว วัฒนธรรมของโลกเยาวชนก็เกิดขึ้น หลายวัฒนธรรมรวมตัวเป็นองค์กรสร้างเครือข่ายของตนขึ้นทั้งอย่างเป็นทางการและไม่เป็นทางการ
มากกว่ากึ่งหนึ่งของจำนวนประชากรในกลุ่มนี้ยากจน มีรายได้น้อยกว่าวันละ 2 เหรียญสหรัฐหรือ 68 บาท ส่วนใหญ่เข้าไม่ถึงข้อมูลข่าวสารและเทคโนโลยี และยังอาจมีความเหลื่อมล้ำทางสังคม ไม่ได้เข้าโรงเรียนหรืออยู่โรงเรียนที่ไม่ดี ถูกลำเอียงทางเพศ ไม่มีงานทำ ไม่ได้รับการดูแลด้านสุขภาพอนามัย ประชาชนกลุ่มนี้มีสิทธิ์ที่มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น การลงทุนยกระดับชีวิตความเป็นอยู้ของชนกลุ่มนี้จึงถือเป็นการลงทุนเพื่อสร้างผู้นำให้แก่ครอบครัว ชุมชนและประเทศชาติในอนาคต
กองทุนประชากรโลกแห่งสหประชาชาติ (United Nations Population Fund - UNFPA)[2] ได้ให้การส่งเสริมสนับสนุนและปกป้องสิทธิ์ของเยาวชน มีวิสัยทัศน์ที่มองเห็นโลกที่เอื้อให้ทั้งหนุ่มและสาวมีโอกาสที่เหมาะสมได้รับการพัฒนาไปสู่ศักยภาพสูงสุดที่แต่ละคนมี ให้สามารถแสดงออกในความคิดเห็นของตน และความคิดความเห็นนั้นได้รับความเคารพจากผู้อื่น ได้มีชีวิตที่ปราศจากความยากจน จากการถูกเอาเปรียบ จากการถูกเหยียดหยามและการปราศจากความรุนแรง
เงินกองทุนนี้ มีการดำเนินการร่วมกับองค์การหล่ายฝ่ายเพื่อหาวิธีที่จะเอื้อให้:
- ให้อำนาจแก่วัยรุ่นและเยาวชนด้วยการฝึกให้ทักษะเพื่อการบรรลุถึงความฝันของแต่ละคน เพื่อการคิดเชิงวิจารณ์อย่างมีเหตุมีผล และเพื่อให้สามารถแสดงความคิดเห็นของตนได้โดยเสรี
- เสริมสร้างสุขภาพ รวมทั้งการเปิดโอกาสให้เข้าถึงข้อมูลข่าวสารด้านสุขภาพทางเพศและการเจริญพันธุ์ เข้าถึงการศึกษา เข้าถึงสินค้าและบริการที่พึงได้รับ
- หาทางให้เยาวชนเหล่านี้รู้วิธีทำมาหากินและเข้าถึงแหล่งการจ้างงาน
- ให้และปกป้องสิทธิ์ของเยาวชน โดยเฉพาะสตรีและกลุ่มผู้ด้อยโอกาสได้มีโอกาสเจริญเติบโตด้วยสุขภาพที่ดีและปลอดภัย ได้รับส่วนแบ่งที่ยุติธรรมในบริการสังคม
- สนับสนุนเยาวชนให้มีความเป็นผู้นำและมีส่วนร่วมในการตัดสินใจที่มีผลกระทบต่อตนเองและกลุ่ม รวมทั้งการมีส่วนในแผนพัฒนาแผนสังคมของตนเอง