ห้องสมุดอำเภอห้วยยอด

ในปี พ.ศ.2355 รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ท้องที่อำเภอห้วยยอดปัจจุบันขึ้นอยู่ในความปกครองของเมืองนครศรีธรรมราช และเมืองตรัง กล่าวคือพื้นที่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำตรัง ขึ้นกับเมืองนครศรีธรรมราช มีบ้านเขาปินะ บ้านใหม่ บ้านบางกุ้ง บ้านชะมวง บ้านท่าประดู่ บ้านควน บ้านหนองหงษ์บ้านเขาขาด บ้านควนกะตา บ้านหนองไม้แก่น บ้านหนองแค ส่วนฝั่งตะวันออกขึ้นอยู่กับเมืองตรัง แต่มีบางหมู่บ้านที่ขึ้นอยู่กับ เมืองนครศรีธรรมราช ที่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด คือ ต.ในเตา ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จประพาสเมืองตรัง ปรากฏว่ามี กรรมกรจีนจำนวนมากจากเกาะปีนัง เข้ามาทำเหมืองแร่ดีบุก ที่บ้านท่ามะปราง ทำให้ชุมชน บริเวณนั้นเจริญมากขึ้น และเกิดตลาดแห่งแรกที่บ้านท่ามะปราง ต่อมามีเรือขุดแร่ของฝรั่ง มาทำการขุดแร่แถวหน้าวัดห้วยยอด จึงทำให้ชุมชนบริเวณอำเภอห้วยยอดเจริญขึ้นตั้งแต่นั้นมา ต่อมา พ.ศ.2423 ได้โอนเมืองตรังไปขึ้นตรงต่อกรุงเทพฯ จึงได้โอนพื้นที่ทางฝั่งตะวันตก ของแม่น้ำตรังมาขึ้นกับเมืองตรังด้วย ทำให้เกิดแขวงขึ้น 4 แขวง คือ แขวงบางกุ้ง แขวงบ้านนา แขวงปากคม แขวงเขาขาว จนกระทั่งปี พ.ศ.2430 จึงได้รวมท้องที่บ้างส่วนของเมือง นครศรีธรรมราช ทางฝั่งตะวันตกของแม่น้ำตรังเป็นอำเภอเขาขาวขึ้น โดยตั้งที่ว่าการอำเภอ ที่ ต.เขาขาว แล้วย้ายมาที่ตำบลน้ำพรายแต่ยังเป็นชื่ออำเภอเขาขาว ต่อมาตำบลน้ำพรายบางส่วน เปลี่ยนชื่อเป็น ต.ห้วยยอด ดังนั้นในปี พ.ศ.2455 จึงเปลี่ยนชื่ออำเภอเป็นอำเภอห้วยยอด เพื่อให้ตรงกับชื่อตำบลที่ตั้งที่ว่าการอำเภอ ในปี พ.ศ.2460 เปลี่ยนชื่อเป็นอำเภอเขาขาวอีกครั้ง และในปี พ.ศ.2482 เปลี่ยนชื่ออำเภอเขาขาว เป็นอำเภอห้วยยอดจนกระทั่งปัจจุบัน ความหมาย "ห้วยยอด" เนื่องจากสภาพทั่วไปของอำเภอห้วยยอดมียอดเขาเรียงรายตลอดแนว ทางด้านทิศตะวันออก ซึ่งเรียกว่า ภูเขาบรรทัด และในพื้นที่มีแม่น้ำตรังไหลผ่านมีสายห้วยต่าง ๆ มากมายในพื้นที่มีทั้งห้วย มีทั้งยอดเขา จึงได้เรียกว่า "ห้วยยอด" มาจนปัจจุบัน

ขอขอบคุณที่มา : cc.swu.ac.th/content